Oleh: Lukhman Abdul Taib
Calon PhD (Sains Perkomputeran & Teoritikal)
Universiti Islam Antarabangsa
Kalau dahulu Maryam Mirzakhani merupakan wanita pertama yang menerima Pingat Fields, anugerah yang paling berprestij di dalam matematik, kali ini Karen Uhlenbeck menjadi wanita yang pertama kali menerima Hadiah Abel di dalam sejarah.
Akademi Sains dan Persuratan Norway telah memutuskan untuk menganugerahkan Hadiah Abel untuk tahun 2019 kepada Dr. Karen Keskulla Uhlenbeck (Universiti Texas, Austin) di atas pencapaian beliau di dalam persamaan pembezaan geometri separa, teori tolok dan sistem terkamirkan, dan juga di atas hasil kerjanya yang memberi impak di dalam analisis, geometri dan fizik bermatematik.
Pengerusi jawatankuasa anugerah, Hans Munthe-Kaas, menyatakan, “Teori-teori beliau telah merevolusikan kefahaman kami mengenai permukaan minimum, seperti masalah-masalah peminimuman yang lebih umum di dalam dimensi lebih tinggi.
Di antara pencapaian Dr. Uhlenbeck ialah beliau berjaya menggambarkan bentuk salutan sabun yang kompleks bukan di dalam mandi buih tetapi di dalam ruang berlengkung yang abstrak dan berdimensi tinggi. Hasil-hasil kerja beliau kemudiannya merincikan secara bermatematik teknik-teknik yang banyak digunakan oleh ahli-ahli fizik di dalam teori medan kuantum untuk menggambarkan interaksi asas di antara zarah dengan daya.
Dalam proses tersebut, Dr. Uhlenbeck membantu merintis suatu bidang yang dikenali sebagai analisis geometri, dan beliau membangunkan teknik-tenik yang kini digunakan oleh kebanyakan ahli matematik.
“Beliau telah melakukan perkara yang tiada sesiapa terfikir untuk lakukannya,” kata Alice Chang Sun-Yung, salah seorang ahli jawatankuasa anugerah, “dan dengan apa yang beliau telah lakukan, beliau telah pun meletakkan asas-asas salah satu cabang matematik.”
Dr. Uhlenbeck mengetahui beliau telah memenangi anugerah tersebut pada pagi Ahad. “Apabila saya keluar dari gereja, saya dapati saya menerima sebuah mesej daripada Alice Chang yang mengatakan, “Boleh tak terima panggilan dari Norway?” kata beliau. “Setibanya saya di rumah, saya menelefon kembali pihak dari Norway dan mereka memberitahu saya.” Beliau turut mengatakan beliau tidak memutuskan lagi perkara yang akan diambil dengan hadiah anugerah sebanyak $700 ribu itu.
Dr. Uhlenbeck juga merupakan visiting associate di Institute for Advanced Study di Princeton. Beliau pernah menerima Hadiah Sains Kebangsaan pada tahun 2000 dan Hadiah Leroy P. Steele pada tahun 2007 “di atas sumbangan fundamental dalam aspek analitik teori tolok bermatematik” berdasarkan makalahnya Removable singularities in Yang-Mills field dan Connections with bounds on curvature pada tahun 1982.
Nama Hadiah Abel diambil bersempena dengan seorang ahli matematik berbangsa Norway bernama Niels Hendrik Abel, dan hadiah tersebut dianggap Hadiah Nobel bagi komuniti matematik. Semenjak 2003, hadiah tersebut dianugerahkan secara tahunan untuk menonjolkan kemajuan penting di dalam matematik. Pemenang-pemenang Hadiah Abel yang terdahulu kesemuanya merupakan lelaki, termasuklah Andrew J. Wiles (membuktikan Teorem Terakhir Fermat), Robert Langlands, Peter D. Lax, dan John F. Nash, Jr. (kehidupannya dipotretkan di dalam filem A Beautiful Mind).
Rujukan:
http://www.abelprize.no/c73996/binfil/download.php?tid=74095
https://www.bbc.com/news/science-environment-47613929
https://www.nytimes.com/2019/03/19/science/karen-uhlenbeck-abel-prize.html
https://www.agnesscott.edu/lriddle/women/uhlenbk.htm
Sumber; Institute of Advanced Study
