Penyelidik UKM Catat Sejarah terbitkan Hasil Kajian dalam Jurnal Terkemuka Dunia

Laporan: Mohd Faizal Aziz

BANGI: Felo penyelidik Institut Kejuruteraan Mikro & Nanoelektronik (IMEN), Universiti Kebangsaan Malaysia, Dr. Abdul Rahman Mohmad telah mencatat sejarah apabila menemui pemangkin 3 dimensi (3D) niobium disulfide (Nb_1.35S₂) baru yang mampu meningkatkan penghasilan hidrogen melalui proses elektrolisis.

Hasil kajian tersebut yang berjudul ‘Ultrahigh-Current-density niobium disulfide catalysts for hydrogen evolution’ berjaya diterbitkan di dalam jurnal NATURE MATERIAL yang berada di ranking teratas dunia dalam bidang Fizik Kimia dan Fizik Gunaan dengan faktor impak 38.9. Untuk rekod, Dr. Abdul Rahman merupakan pengarang utama dari Malaysia yang menyumbang terhadap kejayaan penyelidikan dan penerbitan makalah dalam jurnal terbabit.

Kejayaan tersebut diumumkan dalam satu sidang media khas hari ini oleh pengurusan tertinggi Universiti Kebangsaan Malaysia dan pihak media. Sidang media turut dihadiri oleh Pengarah Bahagian Kecemerlangan Penyelidikan IPT, Jabatan Pendidikan Tinggi, Kementerian Pendidikan Malaysia Profesor Dato’ Dr Mohd Fauzi Mohd Zain, dan penyelidik-penyelidik dari Institut Kejuruteraan Mikro dan Nanoelektronik, Universiti Kebangsaan Malaysia.

Menurut Dr. Abdul Rahman ketika memberikan penerangan ringkas penemuan hasil kajian tersebut, beliau menjelaskan bahawa, seluruh dunia kini sedang tercari-cari bahan api hijau mesra alam yang lestari menggantikan bahan api berasaskan fosil.  Untuk itu bahan api hidrogen telah menarik minat saintis seluruh dunia sebagai alternatif kerana sifatnya yang lebih lestari yang tergolong dalam kategori tenaga keterbaharuan. Oleh yang demikian, kajian demi kajian dilakukan bagi mencari kaedah yang terbaik bagi menghasilkan hidrogen melalui proses elektrolisis air.

Menurut beliau lagi, jika kaedah sebelum ini menggunakan pemangkin platinum yang sangat mahal untuk proses elektrolisis air menghasilkan hidrogen, penelitian  terbaru menemukan sejenis katalis 3 dimensi (3D) baru yang dikenali sebagai niobium disulfide (Nb_1.35S₂) menggantikan platinum dengan kecekapan yang setara namun dengan kos yang jauh lebih murah.

Tambah beliau, selain kegunaannya sebagai bahan api kenderaan, hidrogen turut digunakan sebagai agen utama dalam pelbagai proses industri seperti industri penapisan, industri kimia, pemprosesan makanan, sektor elektronik dan sebagainya. Pada tahun 2017, saiz pasaran untuk penghasilan hidrogen berjumlah 115 bilion dolar Amerika, dan dijangkakan berkembang pesat sehingga 155 bilion dolar Amerika pada tahun 2020. Penyelidikan ini bakal memberi kesan lansung terhadap industri tenaga hijau Malaysia dan luar negara kerana hasil penyelidikan ini berpotensi mengurangkan kos penghasilan tenaga hijau.

Dalam sidang media yang sama, Naib Canselor Universiti Kebangsaan Malaysia, Prof. Ir. Dr. Mohd Hamdi Abd Shukor menyatakan bahawa kejayaan ini adalah sesuatu yang manis dan bersejarah kerana Universiti Kebangsaan Malaysia bakal menyambut ulang tahunnya yang ke-50 pada tahun hadapan. Hasil kajian ini juga menurut beliau membuktikan bahawa penyelidik tempatan dan penyelidik UKM khususnya mampu untuk bersaing di peringkat antarabangsa melalui penerbitan jurnal-jurnal berimpak tinggi yang menyumbang kepada perkembangan sains dan teknologi.

Dr. Abdul Rahman telah ditaja secara bersama oleh Kementerian Pendidikan Malaysia (KPM) dan Universiti Kebangsaan Malaysia di bawah Skim Sub-Kepakaran/Post Doktorial SLAB manakala kos penyelidikan dibiayai oleh Rutgers University, Amerika Syarikat.

Penerbitan di dalam jurnal terkemuka ini adalah hasil kerjasama penyelidikan antara Institut Kejuruteraan Mikro & Nanoelektronik (IMEN), Universiti kebangsaan Malaysia dengan beberapa universiti ternama di Amerika Syarikat, United Kingdom, Perancis, China dan Korea Selatan  termasuk Rutgers University, Princeton University, Cambridge University, Queen’s University, University of Montpellier, Shenzen University dan Ulsan University.

Gambar-gambar sekitar sidang media