Sampah Sarap Angkasalepas

Kadang-kadang kita melihat kanak-kanak diarahkan membersihkan bilik masing-masing jika mereka membuat kotor. Majlis perbandaran menghantar trak dan pekerja untuk membersihkan jalan dan taman-taman. Kini, ahli-ahli sains menyatakan, jika kita mahu angkasawan dan satelit kita selamat, tiba masanya untuk membersihkan angkasa dengan segera.

Lambakan sampah sarap terapung berselerakan di angkasa lepas. Ia terdiri daripada serpihan satelit yang rosak dan kepingan roket terpakai, serta beberapa objek luar biasa seperti sarung tangan dan kamera yang terlepas daripada angkasawan-angkasawan secara tidak sengaja. Masalah tidak akan hilang, malah bertambah teruk.

Jumlah kepingan sampah sarap ruang angkasa bertambah setiap tahun. Di seluruh dunia, agensi-agensi angkasa lepas bimbang dengan sampah sarap kerana walaupun ia hanya merupakan cebisan-cebisan sampah yang kecil — cuma sebesar kuku jari kelingking anda — namun ia boleh menyebabkan kerosakan teruk kepada satelit atau kapal angkasa.

Dalam satu kajian yang dijalankan baru-baru ini, jurutera Hugh Lewis dan rakan-rakan setugas dari Universiti Southampton di England melakukan beberapa pengiraan mengenai bahan buangan angkasa lepas. Pada bulan Ogos, mereka melaporkan, peningkatan bahan buangan angkasa lepas boleh dikurangkan jika setiap tahun kira-kira 10 serpihan besar dibuang. (Serpihan terbesar bahan buangan angkasa lepas ialah sebesar peti ais).

Jika satelit pecah atau rosak tidak jatuh semula ke Bumi dan terbakar dalam atmosfera, ia akan terus berlegar sekitar planet kita. Ia mungkin berlanggar dengan satelit atau roket terpakai lain dan berkecai menjadi kepingan-kepingan yang lebih kecil. Kepingan-kepingan ini dipanggil serpihan dalam orbit.

Pada Februari 2009, satelit Rusia dan satelit Amerika Syarikat berlanggar antara satu sama lain di ruang angkasa Siberia utara. Pelanggaran itu menyebabkan lebih daripada 2,000 kepingan baru bahan buangan angkasa lepas yang berterusan mengelilingi Bumi. Orbital Debris Program Office NASA cuba menjejaki kepingan-kepingan lebih besar bagi memastikan ia tidak merempuh satelit-satelit lain.

Pada Mac tahun 2011, ahli-ahli sains melihat Stesen Angkasa Lepas Antarabangsa cuba mengesan serpihan sampah sarap setebal empat inci yang dikesan akibat pelanggaran pada 2009. Mereka memberi amaran, dan pada bulan April stesen angkasa lepas mengubah laluan bagi mengelakkan serpihan. Ini merupakan kali kelima dalam tempoh kurang dari tiga tahun stesen mengubah laluan untuk kekal selamat daripada serpihan terapung.

Dalam situasi lain yang dikaitkan dengan pengeluaran gas rumah hijau, pertanyaan tentang tempoh berapa lama serpihan-serpihan sampah angkasa lepas ini kekal dalam orbit.

Memandangkan objek-objek dalam orbit melewati atmosfera Bumi, ia bergerak semakin perlahan. Pergerakan perlahan yang dipanggil geseran ini bukan sahaja mengurangkan bahan buangan orbit angkasa lepas tetapi juga meningkatkan kemungkinan ia akan terbakar disebabkan pergerakannya yang semakin perlahan.

Buat masa ini, hanya pergeseran sahaja yang boleh menyingkirkan bahan buangan angkasa lepas dari orbit. Tetapi apabila lebih banyak pengeluaran karbon dioksida, iaitu gas rumah hijau, meningkat ke dalam atmosfera, gas ini akan menyejukkan satu lapisan yang dipanggil termosfera. Hasilnya, termosfera menjadi kurang tumpat. Penurunan dalam kepadatan bermaksud terdapat kurang geseran pada bahan buangan angkasa lepas, membolehkan sampah mengelilingi bumi lebih lama. Ini meningkatkan kemungkinan ia berlanggar dengan sesuatu.

Saranan yang dibuat oleh Lewis dan pasukan beliau untuk menghantar pemungut sampah sarap ke angkasa lepas bukanlah gurauan. Walaubagaimanapun ia lebih mudah diucap berbanding untuk melakukan. Ahli-ahli sains tidak boleh mengalihkan 10 serpihan setahun kerana “kami tidak tahu bagaimana untuk membersihkannya walau satu pun,” Nicholas Johnson memberitahu Science News.

Johnson ialah saintis yang bertanggungjawab dalam Orbital Debris Program Office NASA, yang menyimpan rekod serpihan sampah besar dan membantu kapal angkasa dan satelit-satelit mengelak daripada keadaan berbahaya. Katanya lagi, meskipun pembersihan angkasa adalah “wajar,” ia tidak akan berlaku dalam tempoh beberapa tahun akan datang.

Pada masa sekarang, risiko perlanggaran serius adalah kurang. Menurut Johnson, semenjak manusia mula menghantar roket-roket ke angkasa, hanya dua satelit operasi pernah musnah. Kata beliau, terdapat kemungkinan yang satu perlanggaran berbahaya atau kemusnahan boleh berlaku, tetapi kemungkinan kejadian berlaku adalah kecil.

Buat masa ini, Johnson memberitahu Science News, keutamaan pasukan beliau dalam tempoh terdekat ialah menjejaki kepingan-kepingan serpihan kecil di angkasa. Sebenarnya terdapat banyak serpihan namun ia sukar dilihat dari Bumi dan berkemungkinan besar mendatangkan kesusahan.

Johnson berkata, “jika kita bakal kehilangan kapal angkasa dalam tempoh dua dekad akan datang, kita [mungkin] akan kehilangannya dalam bentuk benda-benda kecil yang [kini] tidak boleh dikesan.”

Sumber : ScienceNews

Berikan Komen Anda Di Sini