Oleh : Che Nor Aniza Che Zainul Bahri
Program Sains Nuklear, Pusat Pengajian Fizik Gunaan, Fakulti Sains & Teknologi, Universiti Kebangsaan Malaysia
Nota : [Berikut merupakan ringkasan jurnal Aznan Fazli Ismail, Amran Ab Majid, Mohd Izzat Fahmi Ruf, Wadee`ah Mutahir Al-Areqi dan Penulis sendiri berjudul “Pengekstrakan dan Penulenan Torium Oksida (ThO2) daripada Mineral Monazit” yang diterbitkan dalam Jurnal Sains Malaysiana 47 (8), 2018 : 1873-1882 pada tahun 2018
Torium telah menjadi satu komoditi penting dalam perkembangan teknologi nuklear masa kini kerana dijangka dapat menggantikan peranan uranium sebagai sumber bahan api nuklear pada masa hadapan. Salah satu sebatian torium yang dipertimbangkan untuk dijadikan bahan api nuklear ialah Torium oksida (ThO2). ThO2 mempunyai ciri tidak mudah teroksida berbanding uranium dan sangat rintang terhadap sinaran mengion (IAEA 2005). Kepentingan torium ini menyebabkan eksplorasi terhadap sumber torium telah dijalankan oleh beberapa buah negara termasuklah Malaysia.
Malaysia merupakan sebuah negara yang pernah terlibat dalam aktiviti perlombongan bijih timah pada satu ketika dahulu mempunyai sisa tahi timah yang dikenali sebagai amang. Amang diproses untuk mengekstrak pelbagai mineral bijih nadir bumi seperti monazit, xenotim, ilmenit, rutil dan zirkon. Mineral ini bukan sahaja mengandungi unsur nadir bumi (Mohd Ruf et al. 2016) tetapi turut mengandungi torium pada kepekatan yang tinggi. Kandungan REE dalam monazit boleh mencapai sehingga 70% (Peelman et al. 2016) manakala torium pada julat 6.5 – 7.5% (Meor & Latifah 2002). Kepekatan torium dalam mineral amang di Malaysia yang dilaporkan oleh beberapa penyelidik ditunjukkan dalam Jadual 1.
Akademi Sains Malaysia dan Majlis Profesor Negara (2011) melaporkan Malaysia telah menghasilkan sebanyak 7,336 tan monazit dalam tempoh 10 tahun iaitu dari tahun 2000 hingga 2010. Secara purata, sebanyak 7% atau 513.6 tan boleh diekstrak daripada monazit di Malaysia (Al-Areqie al. 2015). Sehubungan dengan itu, kajian ini bertujuan untuk meneroka potensi pengekstrakan torium dari monazit tempatan.
Rujukan
Al-areqi, W.M., Majid, A.A., Sarmani, S. & Che Zainul Bahri, C.N.A. 2015. Thorium: Issues and prospects in Malaysia thorium. AIP Conference Proceedings 1659: 040005 https://doi.org/10.1063/1.4916865.
IAEA TECDOC. 2005. Thorium Fuel Cycle-Potential Benefits and Challenges. IAEATECDOC-1450, International Atomic Energy. Vienna, Austria.
Meor Yusoff, M.S. & Latifah, A. 2002. Rare earth processing in Malaysia: Case study of ARE and MAREC plants. Proceedings of Regional Symposium on Environment and Natural Resources 1: 287-295.
Mohd Ruf, M.I.F., Che Zainul Bahri, C.N.A., Al-Areqi, W.M. & Majid, A.A. 2016. Rare earth elements (REEs) in various Malaysian rare earth ores standardless EDXRF application for quantification of thorium (Th), uranium (U) and rare earth elements (REEs) in various Malaysian rare earth ores. The 2016 UKM FST Postgraduate Colloquium. Vol. 1784.
Peelman, S., Sun, Z.H.I., Sietsma, J. & Yang, Y. 2016. Leaching of rare earth elements: Past and present. 1st European Rare Earth Resources Conference Milos04: 07/09/2014.
Kredit foto : vvmineralmining